İnsan kendini çekiç sandığında çevresindeki her şeyi çivi gibi görmeye başlarmış. Galiba bende o huy peydah oldu.
2003 yılına kadar kullanıcısı olduğum ayakkabının önce eğitimini aldım sonrasında da eğitimini vermeye çalışıyorum. O tarihten beri haliyle ayakkabıya bakış açımda değişti.
Bu yazıda size sabo türü ayakkabılar ile sabotaj arasındaki ilgide yani Sabo-taj dan bahsedeceğim.
Hepimiz yıllardır sabo terlikleri biliyor ve belki de kullanıyoruz. Tabanı tahtadan yapılmış, evde, yazlıkta giyilen ortopedik diye tercih etiğimiz rahat mı rahat bir terlik türüdür.
Şimdilerde pek moda olmasa da hastanelerde halen doktor, hemşire ve diğer çalışanların sağlık açısından giymeyi tercih ettikleri bilinmektedir.
Yıllardır hayatımızda var olan ve giydiğimiz bu terlik türünün oldukça ilginç bir hikâyesi olduğunu bilenlerin olduğu gibi bilmeyenlerinde olduğunu düşünerek yazmaya gayret edeyim.
Fransız Sanayi Devrimi sayesinde Avrupa’da aşırı makineleşme ile; toplu işten çıkarılmalar, sendikasızlaştırma, sosyal hakların kısıtlanması, maaşların zamanında verilmemesi vb. sonuçlarını da beraber getirmiştir.
Bilinçli veya kasıtlı olarak, bir işi veya durumu bozmayı amaçlayan eyleme sabotaj denmektedir. Pek de güzel bir anlama sahip olmayan sabotaj kelimesinin, yaz günlerinde özellikle kadınların giydiği sabo terliklerle aynı isim kökünden geldiğini biliyor muydunuz?
Sabotaj; Fransızcadaki sabotage (baltalama) kelimesiyle dilimize girmiştir. Bu kelimenin kökü ise sabot’tur. Sabot, Fransızca’da “tahta ayakkabı” anlamına gelmektedir.
I. Dünya Savaşı sırasında yoksulluk nedeni ile insanlar ayaklarını korumak için ayakkabı yerine genellikle tahta ve deriden yapılma sabotlar giymişlerdir.
Günümüzde sıcak yaz günlerinde özellikle kadınlar tarafından giyilen “sabo terlik” terimi de Fransızca sabot’tan gelmektedir.
Tahta ayakkabı anlamına gelen bir kelimenin baltalama anlamına nasıl dönüştüğü tam olarak bilinmese de bu konuda çeşitli görüşler vardır.
Bu görüşlerden en kabul göreni ise Fransa’daki Sanayi Devrimi sırasında işsiz kalan Fransız işçilerin ayakkabılarını (sabo-sabot-tahta ayakkabı) makinaları bozmak amacıyla içine ve dişlileri arasına atmalarıdır.
İşçilerin, makine-kırıcılığında “sabot” larını kullanması o yıllarda özel bir olaydı. Kentin varoşlarındaki “Sarı Sabotlular (Takunyalılar)” fabrikaya girip “Sabot” ları, makinelere vurup ses çıkartarak eylemlerini başlatıyorlardı.
Sabot terlik giyen demiryolu işçileri, fabrikalarda makine başında çalışan işçiler grev yapmak, protesto etmek amacıyla sabolarını ray yataklarına, makine aralarına sıkıştırmak suretiyle işi baltalamaya kadar götürmüşlerdir.
Böylece işçiler, makinelere tahta ayakkabılarını atarak ilk “sabotaj” eylemlerini gerçekleştirmişler. İşçilerin, makineleri “sabote ederek” daha iyi çalışma koşulları sağlamayı ve işlerini geri ve kaybettikleri özlük haklarını kazanmalarını amaçlamaları onlar açısından olağan bir durumdu…
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 20 | 15 | 2 | 3 | 42 | 14 | 48 | +28 |
2 | Fenerbahçe | 20 | 14 | 4 | 2 | 51 | 23 | 44 | +28 |
3 | Başakşehir FK | 20 | 12 | 4 | 4 | 32 | 20 | 40 | +12 |
4 | Beşiktaş | 19 | 11 | 3 | 5 | 37 | 21 | 38 | +16 |
5 | Adana Demirspor | 20 | 10 | 3 | 7 | 39 | 21 | 37 | +18 |
6 | Trabzonspor | 20 | 10 | 5 | 5 | 31 | 27 | 35 | +4 |
7 | Kayserispor | 20 | 9 | 9 | 2 | 32 | 29 | 29 | +3 |
8 | Konyaspor | 20 | 6 | 5 | 9 | 24 | 21 | 27 | +3 |
9 | Alanyaspor | 21 | 6 | 8 | 7 | 32 | 39 | 25 | -7 |
10 | Fatih Karagümrük | 19 | 5 | 7 | 7 | 40 | 39 | 22 | +1 |
11 | Gaziantep FK | 20 | 5 | 8 | 7 | 27 | 28 | 22 | -1 |
12 | MKE Ankaragücü | 20 | 6 | 10 | 4 | 24 | 31 | 22 | -7 |
13 | Sivasspor | 21 | 5 | 10 | 6 | 25 | 31 | 21 | -6 |
14 | Antalyaspor | 19 | 6 | 10 | 3 | 26 | 33 | 21 | -7 |
15 | Giresunspor | 20 | 5 | 9 | 6 | 19 | 33 | 21 | -14 |
16 | Hatayspor | 19 | 5 | 9 | 5 | 17 | 34 | 20 | -17 |
17 | Kasımpaşa | 20 | 5 | 11 | 4 | 22 | 39 | 19 | -17 |
18 | İstanbulspor | 20 | 4 | 13 | 3 | 20 | 44 | 15 | -24 |
19 | Ümraniyespor | 20 | 3 | 12 | 5 | 24 | 37 | 14 | -13 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Samsunspor | 21 | 11 | 2 | 8 | 36 | 18 | 41 | +18 |
2 | Eyüpspor | 21 | 12 | 4 | 5 | 28 | 17 | 41 | +11 |
3 | Bodrumspor | 21 | 11 | 5 | 5 | 34 | 21 | 38 | +13 |
4 | Keçiörengücü | 21 | 10 | 4 | 7 | 33 | 24 | 37 | +9 |
5 | Pendikspor | 21 | 9 | 5 | 7 | 29 | 15 | 34 | +14 |
6 | Çaykur Rizespor | 20 | 8 | 2 | 10 | 27 | 15 | 34 | +12 |
7 | Bandırmaspor | 20 | 9 | 4 | 7 | 32 | 27 | 34 | +5 |
8 | Sakaryaspor | 21 | 11 | 9 | 1 | 34 | 32 | 34 | +2 |
9 | Boluspor | 21 | 9 | 5 | 7 | 25 | 23 | 34 | +2 |
10 | Göztepe | 21 | 9 | 8 | 3 | 21 | 17 | 30 | +4 |
11 | Manisa FK | 20 | 7 | 5 | 8 | 25 | 25 | 29 | 0 |
12 | Adanaspor | 21 | 5 | 9 | 7 | 31 | 34 | 22 | -3 |
13 | Altay | 21 | 5 | 8 | 8 | 23 | 27 | 20 | -4 |
14 | Tuzlaspor | 21 | 5 | 12 | 4 | 24 | 33 | 19 | -9 |
15 | Erzurumspor FK | 21 | 5 | 10 | 6 | 22 | 32 | 18 | -10 |
16 | Altınordu | 21 | 4 | 12 | 5 | 19 | 35 | 17 | -16 |
17 | Yeni Malatyaspor | 21 | 4 | 10 | 7 | 21 | 34 | 16 | -13 |
18 | Gençlerbirliği | 21 | 3 | 14 | 4 | 25 | 41 | 13 | -16 |
19 | Denizlispor | 21 | 4 | 13 | 4 | 20 | 39 | 13 | -19 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kocaelispor | 22 | 14 | 2 | 6 | 43 | 21 | 48 | +22 |
2 | Bucaspor 1928 | 22 | 13 | 3 | 6 | 36 | 12 | 45 | +24 |
3 | 1461 Trabzon FK | 22 | 12 | 3 | 7 | 27 | 13 | 43 | +14 |
4 | İskenderunspor A.Ş. | 22 | 11 | 4 | 7 | 31 | 19 | 40 | +12 |
5 | Van Spor FK | 22 | 11 | 4 | 7 | 30 | 18 | 40 | +12 |
6 | Karacabey Belediye Spor | 22 | 10 | 3 | 9 | 28 | 17 | 39 | +11 |
7 | Ankara Demirspor | 22 | 10 | 5 | 7 | 33 | 16 | 37 | +17 |
8 | Zonguldak Kömürspor | 22 | 10 | 8 | 4 | 25 | 26 | 34 | -1 |
9 | Serik Belediyespor | 22 | 9 | 6 | 7 | 31 | 25 | 31 | +6 |
10 | Kırklarelispor | 22 | 7 | 6 | 9 | 22 | 19 | 30 | +3 |
11 | Etimesgut Belediyespor | 22 | 6 | 9 | 7 | 23 | 30 | 25 | -7 |
12 | Kırşehir FSK | 22 | 5 | 8 | 9 | 19 | 25 | 24 | -6 |
13 | Sarıyer | 22 | 5 | 8 | 9 | 24 | 32 | 24 | -8 |
14 | Adıyaman FK | 22 | 5 | 9 | 8 | 22 | 27 | 23 | -5 |
15 | Kastamonuspor | 22 | 6 | 11 | 5 | 20 | 29 | 23 | -9 |
16 | Fethiyespor | 22 | 6 | 11 | 5 | 22 | 33 | 23 | -11 |
17 | Uşak Spor | 22 | 4 | 13 | 5 | 17 | 34 | 17 | -17 |
18 | Balıkesirspor | 22 | 4 | 13 | 5 | 15 | 32 | 14 | -17 |
19 | Diyarbekir Spor | 22 | 2 | 12 | 8 | 18 | 37 | 14 | -19 |
20 | Pazarspor | 22 | 1 | 13 | 8 | 13 | 34 | 11 | -21 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Yeni Mersin İY | 20 | 13 | 3 | 4 | 26 | 11 | 43 | +15 |
2 | 52 Orduspor FK | 20 | 12 | 3 | 5 | 32 | 17 | 41 | +15 |
3 | Karaköprü Belediyespor | 20 | 11 | 4 | 5 | 26 | 14 | 38 | +12 |
4 | Karşıyaka | 20 | 10 | 4 | 6 | 25 | 12 | 36 | +13 |
5 | Belediye Derincespor | 20 | 9 | 4 | 7 | 25 | 21 | 34 | +4 |
6 | Belediye Kütahyaspor | 20 | 8 | 3 | 9 | 27 | 19 | 33 | +8 |
7 | Nevşehir Belediyespor | 20 | 9 | 5 | 6 | 28 | 23 | 33 | +5 |
8 | Hacettepe 1945 | 20 | 8 | 7 | 5 | 30 | 24 | 29 | +6 |
9 | Ağrı 1970 Spor | 20 | 7 | 5 | 8 | 19 | 15 | 29 | +4 |
10 | Çatalcaspor | 20 | 7 | 8 | 5 | 25 | 22 | 26 | +3 |
11 | Amasyaspor 1968 Futbol Kulübü | 20 | 5 | 9 | 6 | 19 | 26 | 21 | -7 |
12 | 1922 Konyaspor | 20 | 6 | 11 | 3 | 22 | 31 | 21 | -9 |
13 | Elazığspor | 20 | 5 | 9 | 6 | 21 | 31 | 21 | -10 |
14 | 1954 Kelkit Bld.Spor | 20 | 3 | 6 | 11 | 14 | 18 | 20 | -4 |
15 | Şile Yıldızspor | 20 | 2 | 8 | 10 | 16 | 27 | 16 | -11 |
16 | Edirnespor | 20 | 5 | 14 | 1 | 15 | 31 | 16 | -16 |
17 | Yomraspor | 20 | 3 | 11 | 6 | 13 | 23 | 15 | -10 |
18 | Eskişehirspor | 20 | 3 | 12 | 5 | 22 | 40 | 14 | -18 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
01/02/2023 | Gaziantep FK | vs | Hatayspor |
01/02/2023 | Kasımpaşa | vs | Giresunspor |
01/02/2023 | Galatasaray | vs | Ümraniyespor |
01/02/2023 | Trabzonspor | vs | Antalyaspor |
02/02/2023 | Kayserispor | vs | Başakşehir FK |
02/02/2023 | Konyaspor | vs | İstanbulspor |
02/02/2023 | Adana Demirspor | vs | Fenerbahçe |
04/02/2023 | MKE Ankaragücü | vs | Fatih Karagümrük |
04/02/2023 | Sivasspor | vs | Beşiktaş |
05/02/2023 | Hatayspor - Kasımpaşa | Hatayspor ligde evindeki son 6 maçında hiç kaybetmedi | Hatayspor yenilmez |
05/02/2023 | Hatayspor - Kasımpaşa | Kasımpaşa ligde deplasmandaki son 5 maçında hiç kazanamadı | Hatayspor yenilmez |
05/02/2023 | Galatasaray - Trabzonspor | Trabzonspor ligde deplasmandaki son 5 maçında hiç kazanamadı | Galatasaray yenilmez |
05/02/2023 | Galatasaray - Trabzonspor | Galatasaray ligdeki son 11 maçında hiç kaybetmedi | Galatasaray yenilmez |
06/02/2023 | Fenerbahçe - Konyaspor | Konyaspor ligdeki son 6 maçında hiç kazanamadı | Fenerbahçe yenilmez |
06/02/2023 | Giresunspor - Kayserispor | Giresunspor ligdeki son 5 maçında hiç kazanamadı | Kayserispor yenilmez |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
03/02/2023 | Altay | vs | Adanaspor |
04/02/2023 | Bandırmaspor | vs | Denizlispor |
04/02/2023 | Erzurumspor FK | vs | Tuzlaspor |
04/02/2023 | Boluspor | vs | Pendikspor |
04/02/2023 | Çaykur Rizespor | vs | Yeni Malatyaspor |
05/02/2023 | Manisa FK | vs | Samsunspor |
05/02/2023 | Gençlerbirliği | vs | Göztepe |
05/02/2023 | Sakaryaspor | vs | Keçiörengücü |
06/02/2023 | Eyüpspor | vs | Bodrumspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
04/02/2023 | Ankara Demirspor | vs | Bucaspor 1928 |
04/02/2023 | Diyarbekir Spor | vs | Fethiyespor |
04/02/2023 | Etimesgut Belediyespor | vs | Balıkesirspor |
04/02/2023 | İskenderunspor A.Ş. | vs | 1461 Trabzon FK |
04/02/2023 | Karacabey Belediye Spor | vs | Pazarspor |
04/02/2023 | Kastamonuspor | vs | Uşak Spor |
04/02/2023 | Kırşehir Futbol Spor Kulübü | vs | Serik Belediyespor |
04/02/2023 | Kocaelispor | vs | Sarıyer |
04/02/2023 | Van Spor FK | vs | Adıyaman FK |
04/02/2023 | Zonguldak Kömürspor | vs | Kırklarelispor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
04/02/2023 | Şile Yıldızspor | vs | Karşıyaka |
05/02/2023 | Belediye Derincespor | vs | Yomraspor |
05/02/2023 | Belediye Kütahyaspor | vs | Çatalcaspor |
05/02/2023 | Edirnespor | vs | Karaköprü Belediyespor |
05/02/2023 | Elazığspor | vs | Ağrı 1970 Spor |
05/02/2023 | Hacettepe 1945 | vs | Eskişehirspor |
05/02/2023 | Nevşehir Belediyespor | vs | Amasyaspor 1968 Futbol Kulübü |
05/02/2023 | Yeni Mersin İdman Yurdu | vs | 52 Orduspor FK |
05/02/2023 | 1922 Konyaspor | vs | 1954 Kelkit Bld.Spor |
05/02/2023 | Yeni Mersin İdman Yurdu - 52 Orduspor FK | 52 Orduspor FK ligdeki son 12 maçında hiç kaybetmedi | 52 Orduspor FK yenilmez |
05/02/2023 | Elazığspor - Ağrı 1970 Spor | Elazığspor ligdeki son 6 maçında hiç kazanamadı | Ağrı 1970 Spor yenilmez |